فروش استقراضی یا short selling چیست؟

فروش استقراضی یا short selling، در واقع همان موقعیت sell گرفتن در حساب مارجین است. در این حالت چون ما از ابتدا آن سهم را در پرتفو خود نداریم، مجبوریم آن را موقتاً از کارگزاری قرض گرفته و بعد از بستن موقعیت آن را بازپرداخت کنیم. این روش بسیار پرریسک است و حرفه ای های بازار بیشتر سمت آن میروند اما می تواند بسیار سودده نیز باشد.

فروش استقراضی یا short selling چیست؟

   در بازارهای سنتی سهام، مثل بازار بورس ایران، با بالا رفتن قیمت سهام سود می کنیم و با پایین آمدن آن ضرر می کنیم. البته بازار بورس ایران، یک بازار یک طرفه است. اما در بازارهای مالی دو طرفه این امکان برای افراد وجود دارد که نه تنها از رشد بازار سود کرده، بلکه از نزول آن نیز کسب سود داشته باشند. در این حالت آنها فرض می کنند که قیمت در بازار نزول خواهد کرد و موقعیت short selling روی یک مورد خاص می گیرند. در این مقاله قصد داریم به فروش استقراضی یا short selling بپردازیم. پس با ما همراه باشید.

Short selling چیست؟

   فروش استقراضی، شورت کردن پوزیشن یا short selling اصطلاحاتی است که برای این منظور اختصاص داده شده است. در حالت معمول، پوزیشن خرید را روی یک سهام باز میکنیم و پایین می خریم به این امید که بالا بفروشیم. اما در short selling ماجرا برعکس است. در واقع ما فکر می کنیم که سهام نزول پیدا خواهد کرد، در نتیجه سهامی که در سبد خود نداریم را به طور موقت از کارگزاری قرض میگیریم تا در قیمت بالاتر فروخته و در قیمت پایین تر بخریم و از مابه التفاوت آن سودی به جیب بزنیم. در این حالت اگر تحلیل ما درست بوده و شانس نیز با ما یار باشد، سهام طبق پیش بینی ما نزول پیدا می کند و ما سود می کنیم. اما اگر خلاف این اتفاق بیفتد و روند صعودی پیش بگیرد، در نتیجه ما نیز متحمل ضرر شده و حتی شاید مجبور شویم موقعیت را با قبول ضرر ببندیم. برای بستن موقعیت short selling باید آن را در نقطه ای که فکر می کنیم مناسب است بازخرید کنیم تا پوزیشنِ فروش ما بسته شود. این کار، یکی از استراتژی های پرسود و بسیار ریسکی بازار است که اغلب حرفه ای های بازار از آن بهره میگیرند. برای این منظور شما باید دارای یک حساب مارجین مجزا در کارگزاری خود باشید و مبلغ اولیه ای را که برای قرض گرفتن لازم است را در حساب خود داشته باشید.

   اگر با بازارهای دو طرفه همچون آتی، فارکس یا ارزهای دیجیتال کار کرده باشید، این مفهوم برای شما آشنا است و مشکلی در فهم آن ندارید. اما اگر با آنها آشنایی نداشته باشید، حتماً کمی گیج شده اید. شاید ذکر یک مثال بتواند موضوع را برای شما روشن تر کند.

مثال برای فروش استقراضی

   فرض کنید شما با تحلیل سهم X به این نتیجه رسیده اید که این سهم طی دو روز آینده از قیمت ۱۰۰ دلار به ۸۰ دلار خواهد رسید. شما این سهم را در پرتفو خود ندارید، برای کسب سود از این سهم، باید آن را بفروشید، یعنی روی پایین رفتن آن معامله کنید تا بتوانید از آن سود کسب کنید. در این حالت برای مثال ۱۰۰ عدد از سهام X را موقتاً از کارگزاری قرض میگیرید و پوزیشن short selling یا به زبان ساده تر همان sell روی آن میگیرید. در این حالت کارگزاری، به عنوان ضمانت مبلغ اولیه مارجینِ این معامله را در حساب شما بلوکه میکند و بعد به شما اجازه فروش میدهد. یعنی اگر شما مبلغ اولیه مارجین را نداشته باشید، کلاً اجازه فروش یا وام گرفتن این سهام به شما داده نمی شود. پس در این حالت شما ۱۰۰ سهم ۱۰۰ دلاری از نماد X دارید که مجموعاً ۱۰۰۰۰ دلار می ارزد. حال دو حالت امکان دارد اتفاق بیفتد.

خرید اکانت FX Replay

بهترین نرم افزار برای تمرین ترید و بک تست استراتژی! همین الان از اکانت ۵ روزه استفاده کن.

نمایش

حالت اول: تحلیل و پیش بینی شما درست از آب درآمده و قیمت سهام در دو روز آینده نزولی می شود و به ۸۰ دلار یا شاید هم پایین تر می رسد. در اینجا شما برای کسب سود، باید معامله را ببندید. برای بستن معامله باید سهم را بازخرید کنید و قرض خود را به کارگزاری بپردازید. حال از هر سهم ۲۰ دلار نصیب شما شده و مجموعاً ۲۰۰۰ دلار سود کرده اید و اکنون ۱۲۰۰۰ دلار سرمایه دارید.

حالت دوم: تحلیل شما اشتباه از آب درآمده و سهم روند صعودی پیدا کرده است. اگر همچنان اعتقاد دارید تحلیل شما درست است و عملی خواهد شد، می توانید با رعایت حد ضرر و موارد دیگر و تا جایی که کال مارجین نشده اید، منتظر شوید تحلیل تان عملی شود. اما اگر دیدید که تحلیل تان از پایه شکست خورده است، بهتر است با قبول ضرر، پوزیشن را ببندید تا بیشتر از آن دچار ضرر نشوید. در این حالت قیمت سهم از ۱۰۰ دلار به ۱۲۰ دلار رسیده است و شاید بابت هر یک عدد سهم ۲۰ دلار در ضرر هستید، در نتیجه معامله را بسته و ۲۰۰۰ دلار ضرری را که کرده اید، می پذیرید.

مزایا و معایب short selling

فروش استقراضی، مزایا و معایب زیادی دارد که قبل از اینکه اقدام به آن کنید باید از آنها آگاهی کامل داشته باشید. برای انجام فروش استقراضی حتماً باید حساب مارجین باز کنید. بر خلاف خرید سهام که حتی اگر همه آن هم به ضرر بخورد، شما فقط ۱۰۰% سرمایه اولیه تان را از دست می دهید، در فروش استقراضی ضررهای شما می تواند نامحدود باشد و میتوانید به راحتی کال مارجین شوید. اما همین حساب مارجین این امکان را به شما می دهد که با سرمایه اولیه اندک، دست به خرید بزنید و از لوریج استفاده کنید تا سود بیشتری کسب کنید.

   یکی از بزرگترین و مهمترین مزایای short selling، امکان hedge کردن است که باعث می شود از سود شما به نوعی محافظت شده و یا در شرایط پر ضرر تا حدی درصد ضرر را کاهش داده یا آن را خنثی کند و اجازه ندهد سرمایه تان از بین رود. در واقع با hedge کردن شما ریسک پرتفو خود را پوشش می دهید. البته این روش در شرایط حساس به کار برده می شود و در حالت عادی نیازی به استفاده از آن نیست.

***

   معمولاً استراتژی هایی که ریسک بالایی دارند، بالقوه سودهای بالایی نیز به معامله گران خود می دهند. اما باید توجه داشته باشید که موفقیت در این موقعیت های پر ریسک، مستلزم دانش و مهارت کافی است و بدون تجربه نه تنها می توانید ضررهای مادی زیادی به سرمایه خود وارد کنید، بلکه تاثیر روانی منفی نیز بر روی شخص شما خواهد گذاشت. پس بهتر است در این بازارها آهسته و پیوسته قدم برداشته و با دانش کامل و کافی پیش روید.