فاندینگ ریت اصطلاحی آشنا برای کسانی است که با معاملات ارزهای دیجیتال و معاملات در بازارهای جهانی آشنایی دارند. فاندینگ ریت که در فارسی به نرخ تامین مالی ترجمه میشود، نشاندهنده تفاوت بین قیمت لحظهای دارایی در بازار آتی دائمی و قیمت شاخص است که معادل بازار نقدی دارایی پایه است. درواقع این اصطلاح همسویی قیمت بازار آتی را با قیمت شاخص، تضمین میکند.
در فاندینگ ریت مثبت، کاربرانی که موقعیتهای خرید یا لانگ دارند، هزینه فاندینگ را به کاربرانی که موقعیتهای فروش یا شورت دارند، میپردازند. اما در فاندینگ ریت منفی شرایط برعکس است و کاربرانی که موقعیتهای فروش دارند، به کاربرانی که موقعیتهای خرید دارند، نرخ فاندینگ را پرداخت میکنند.
در ادامه این مطلب اکادمی مالی آتِس بیشتر در مورد فاندینگ ریت، نحوه کارکرد و اهمیت آن در بازارهای مالی و … صحبت خواهیم کرد؛ خوشحال میشویم ما را همراهی بفرمایید.
فاندینگ ریت چیست؟
فاندینگ ریت به زبان ساده، مقادیر دورهای یک دارایی است که بین خریداران و فروشندگانی که دارای پوزیشن قرارداد دائمی هستند، دستبهدست میشود. فاندینگ به این دلیل به وجود آمده که قراردادهای آتی دائمی، همانطور که از نامشان پیداست، میتوانند به طور نامحدود و بدون تاریخ انقضا نگهداری (هولد) شوند. از طرف دیگر قیمتهای قرارداد برای معاملهگرانی که وارد موقعیتهای خرید و فروش میشوند، با قیمت شاخص دارایی متفاوت است. به همین دلیل صرافیها برای ایجاد همگرایی بین این قیمتها با قیمت شاخص، از این ابزار استفاده میکنند.
فاندینگ ریت در بازار صعودی مثبت است و روند صعودی دارد، در حالی که در بازار نزولی کاملاً برعکس است.
نحوه کارکرد فاندینگ ریت به زبان ساده
فاندینگ ریت در اصل کارمزد کوچکی است که توسط یک طرف معامله به طرف دیگر پرداخت میشود. مکانیزم خاص اجرای این مفهوم ممکن است در صرافیهای مختلف کمی متفاوت باشد، اما اصول کلی آن یکسان است. برای درک بیشتر این ابزار، بیایید حالتی را در نظر بگیریم که در آن قیمت قراردادهای آتی دائمی بالاتر از قیمت لحظهای یا اسپات دارایی پایه است.
در این حالت فاندینگ ریت انگیزه لازم برای فروش یا بستن موقعیتهای خرید را فراهم میکند؛ در این صورت معاملهگرانی که دارای موقعیتهای خرید در قراردادهای دائمی هستند، باید به معاملهگرانی که دارای موقعیتهای فروش هستند، کارمزد بپردازند. کارمزد فاندینگ معمولاً درصد بسیار کمی از اندازه موقعیت است که در فواصل زمانی منظم، مانند هر هشت ساعت یک بار محاسبه میشود.
برعکس، اگر قیمت قراردادهای دائمی نیازمند تعدیل به سمت پایین باشد، فاندینگ ریت انگیزه خرید یا بستن موقعیتهای فروش را فراهم میکند؛ در اینجا دارندگان موقعیتهای فروش باید هزینه فاندینگ را به دارندگان موقعیتهایخرید بپردازند.
در اصل هدف صرافیها از اعمال فاندینگ ریت، کاهش شکاف بین قیمت قراردادهای دائمی و قیمت لحظهای دارایی است.
اهمیت فاندینگ ریت در معاملات
شناخت و درک نحوه عملکرد و اهمیت فاندینگ ریت در معاملات، به شما کمک میکند درک درستی از احساسات معاملهگران و پویایی بازار پیدا کنید. بالا بودن نرخ تامین مالی یا فاندینگ، نشان دهنده تمایل زیاد بازار به معاملات خرید بر روی اهرم است، که حاکی از تمایل بازار به صعود است. برعکس نرخهای پایین یا فاندینگ ریت منفی، نشاندهنده سلطه جو فروش بر بازار و به عبارت دیگر، جو نزولی آن است.
از این رو معاملهگران تنها با بررسی نرخهای فاندینگ، میتوانند تا حدی احساسات غالب بر بازار را بسنجند و به طور بالقوه میتوانند از آن به عنوان عاملی برای شناسایی فرصتهای معاملاتی استفاده کنند.
رابطه بین قراردادهای دائمی و فاندینگ ریت در بازار ارزهای دیجیتال
یک قرارداد دائمی در بازار ارزهای دیجیتال، رابطه پیچیدهای با نرخ فاندینگ دارد. زیرا این ابزار با مکانیسم پرداخت دورهای خود که بسته به شرایط بازار توسط یکی از طرفین معامله به طرف دیگر پرداخت میشود، همسو بودن قیمت قرارداد آتی دائمی را با قیمت شاخص تضمین میکند. این نشان میدهد که نرخ فاندینگ نقش مهمی در کاهش شکاف ایجاد شده در قراردادهای لحظهای و دائمی بازی میکند؛ از این رو وجود آن به دلیل حفظ نزدیکی قیمتهای آتی دائمی با قیمتهای لحظهای دارایی، بسیار مهم است.
هر چند نرخهای فاندینگ منعکس کننده رفتار بازار هستند. اما این بدان معنی نیست که یک همبستگی ساده بین نرخ فاندینگ و شرایط بازار وجود دارد. زیرا نمیتوان تنها با استناد به افزایش نرخ فاندینگ ریت، افت اجتنابناپذیر بازار را پیشبینی کرد.
درواقع معاملهگران باید به جای توجه صرف به نرخهای فاندینگ ریت منفی یا مثبت، به احساسات پشت این اعداد و ارقام نیز توجه کنند؛ تنها به این صورت است که آنها میتوانند اطلاعات ارزشمندی را از چشمانداز پیچیده قراردادهای دائمی، خصوصاً در بازار ارزهای دیجیتال، کسب کنند. از این رو به معاملهگران توصیه میشود که در کنار نرخ فاندینگ، به موارد دیگری چون انتظارات افزایش قیمت، ارزیابی کارمزد فاندینگ برای موقعیتهای اهرمی معاملهگران و نشانههایی که حاکی از افزایش تمایل معاملهگران به معاملات اهرمی است، نیز توجه کنند.
از این رو معاملهگرانی که امیدوارند صعود بازار ارزهای دیجیتال را به درستی پیشبینی کرده و از سرمایهگذاری در آن سود ببرند، باید نرخهای فاندینگ ریت را با توجه به تاثیر آنها بر بازارهای نقدی که توسط معاملهگران بیتکوین هدایت میشوند، به دقت مورد ارزیابی قرار دهند.
به عبارت دیگر متوازن کردن یک موقعیت اهرمی، با درک معاملهگر از وجه تضمین اولیه یا مارجین اولیه، کلید موفقیت معاملهگر در گرفتن تصمیمات آگاهانه در بازارهای پویا است.
نحوه تفسیر نرخ فاندینگ ریت
هر چه بیشتر بر تفسیر نرخ فاندینگ ریت مسلط شوید، درک بهتری از رفتار بازار و تمایل معاملهگران پیدا میکنید. فاندینگ ریت به زبان ساده را میتوان با دو عبارت زیر تفسیر کرد:
کانتانگو (Contango) یا پیشسویی بازار معاملات آتی
در این حالت قیمت قرارداد آتی بالاتر از قیمت لحظهای دارایی پایه است.
- نرخ فاندینگ ریت مثبت
- شاخص بازار صعودی
در چنین بازاری معاملهگرانی که اقدام به گرفتن موقعیتهای خرید میکنند، هزینههای فاندینگ را به کسانی میپردازند که موقعیت فروش دارند.
بک واردیش (Backwardation) یا وارونگی در بازار آتی
در اینجا قیمت قرارداد آتی کمتر از قیمت لحظهای دارایی پایه است.
- نرخ فاندینگ ریت منفی
- شاخص بازار نزولی
در این بازار معاملهگرانی که دارای موقعیتهای فروش هستند، به کسانی که موقعیتهای خرید دارند، کارمزد فاندینگ میپردازند.
برای موفقیت در بازارهای مالی باید علاوه بر بررسی مثبت یا منفی بودن فاندینگ، به بزرگی آن نیز توجه کنید. به عنوان مثال بیایید دو نرخ فاندینگ را ۰.۲۵% و ۰.۰۲% را در نظر بگیریم. اگر در مورد نرخ فاندینگ آتی بیتکوین صحبت کنیم، نرخ ۰.۲۵% بسیار غیرمعمول است و نشاندهنده اعتماد بسیار زیاد بازار به حرکت صعودی است. در حالی که نرخ ۰.۰۲%در شرایط عادی بازار بسیار معمولی و قابل درک است و لزوماً حرکت شارپ خاصی را نشان نمیدهد.
نحوه محاسبه نرخ فاندینگ ریت در بازار ارزهای دیجیتال
در محاسبه نرخ فاندینگ در بازار ارزهای دیجیتال، دو عامل بسیار مهم است: نرخ شاخص پرمیوم (Premium Rate) و نرخ بهره (lnterest Rate). نرخ شاخص پرمیوم نشاندهنده اسپرد بین قیمتهای آتی و لحظهای است. در حالی که نرخ بهره معمولاً به عنوان یک درصد معین در طول یک بازه زمانی مشخص، معمولاً هشت ساعته، تعیین میشود.
صرافیهای مختلف بسته به استراتژی خود از نرخهای فاندینگ ریت متفاوتی استفاده میکنند. معمولاً در زمانهایی که نوسانات بازار شدید است، فاصله زمانی محاسبه نرخ فاندینگ کاهش مییابد (یعنی نرخ بهره به دفعات مجدداً محاسبه میشود). به عنوان مثال در صرافی بایننس، نرخ فاندینگ به صورت روزانه ۰.۰۳ و در هر بازه هشت ساعته ۰.۰۱ است.
در این میان باید به دو اصطلاح زیر نیز توجه شود که هر کدام به نوعی به نرخ فاندینگ اشاره میکنند:
نرخ فاندینگ ریت محقق شده و پیشبینی شده
بسیاری از صرافیها دو نرخ متفاوت را برای فاندینگ ریت گزارش میکنند. نرخ فاندینگ ریت محقق شده، نشان دهنده نرخ واقعی فاندینگ است که در بازه قبلی فاندینگ محاسبه شده است و در تعیین میزان پرداختیهای نرخ فاندینگ مورد استفاده قرار میگیرد.
اما نرخ فاندینگ ریت پیشبینی شده، نشاندهنده نرخ فاندینگ در پایان دوره جاری است. در برخی از صرافیها به این اصطلاح، نرخ فاندینگ آنی نیز گفته میشود. هر چند نرخ فاندینگ پیشبینی شده برای برخی کاربران بسیار مهم است، اما در نگاه کلیتر، نرخ فاندینگ محقق شده، اهمیت بیشتری دارد.
فاصله فاندینگ
فاصله فاندینگ نشان میدهد که نرخ فاندینگ و پرداختهای آن در چه بازههایی محاسبه میشوند. در بسیاری از صرافیها نرخ فاندینگ هر هشت ساعت یکبار تولید میشود و بر اساس تفاوت بین قیمت آتی و قیمت لحظهایی دارایی در هشت ساعت قبل محاسبه میشود. در این صورت فاصله فاندینگ هشت ساعت خواهد بود.
در برخی از صرافیها، نرخ فاندینگ و پرداختهای آن به صورت پیوسته محاسبه میشود، به همین دلیل فاصله فاندینگ طبق قرارداد، روی یک میلیثانیه تنظیم میشود.
سخن آخر
همان طور که در این مقاله نشان دادیم، نرخ فاندینگ ریت ابزار بسیار مهمی برای شناخت جو حاکم بر بازار است. اما با این وجود نباید تنها به نرخ فاندینگ بسنده کنید و باید قبل از تصمیمگیری، در کنار آن عوامل دیگری را نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید.
نرخهای فاندینگ در بازار ارزهای دیجیتال نقش مهمی را در حفظ همسویی بین قراردادهای آتی دائمی و قیمت دارایی پایه، ایفا میکنند. آنها علاوه بر ایجاد انگیزه در معاملهگران، می توانند با ایجاد درک درست از بازار، در اتخاذ تصمیمات درست معاملاتی به شما کمک کنند و درنتیجه تا حد زیادی سود شما را تضمین کنند.
در کنار اینها بهتر است به آربیتراژ نرخ سرمایه یا آربیتراژ فاندینگ (Funding arbitrage) و استفاده از تفاوت نرخ فاندینگ در صرافیها، به عنوان یک استراتژی معاملاتی کمخطر و سودده نیز نگاه ویژهایی داشته باشید.
منابع: