پیش از ورود کامپیوترها به حوزه تحلیل بازارها مالی، نمودارهای قیمتی بر روی کاغذ ترسیم میشدند. معاملهگران دادههای هر روز را جمعآوری میکردند و بر اساس آخرین قیمتهای بدست آمده از بازار، آنها را تحلیل میکردند. نمودارها ابزار اصلی معاملهگران و تحلیلگران تکنیکال است. یک معاملهگر بازار سرمایه (فارکس، بورس، رمزارز و …) بدون در اختیار داشتن نمودار قیمت نمیتواند معاملات خود را انجام دهد.
با ورود کامپیوترها به حوزههای مالی، تحلیلگران تلاش کردند نمودارهای کاغذی را به کامپیوترها انتقال دهند و اینگونه کار طاقتفرسای رسم نمودار بر روی کاغذ را کنار گذاشتند. نمودارها قیمت لحظهای را به معاملهگران نشان میدهد. برای خواندن نمودارهای قیمت، تحلیلگر نیاز به ابزارها و مهارتهای خاصی دارد. تحلیل قیمت و تعیین سطوح حمایت و مقاومت از جمله پایهایترین مهارتهای یک تحلیلگر است. در این مقاله به توضیح نمودارها و به طور مشخص نحوه خواندن نمودارهای فارکس میپردازیم و قسمتهای مختلف آن را توضیح میدهیم. سپس چگونگی خواندن نمودارهای فارکس را بررسی میکنیم و توضیح میدهیم که چگونه معاملهگران میتوانند با استفاده از نمودارها، بازار را تحلیل کنند.
نمودار قیمت چیست؟
نمودار قیمت یک نمایش تصویری از قیمتها است. هر نمودار قیمتی از یک محور افقی و یک محور عمودی تشکیل شده است. محور عمودی نشان دهنده قیمت یک دارای است و محور افقی زمان تغییرات قیمتی را به تصویر میکشد. تحلیلگر با بررسی دادههای نشان داده شده بر روی نمودار به بررسی بازار میپردازد و با استفاده از الگوها و ابزارهای تحلیل، حرکات قیمتی آینده بازار را پیشبینی میکند.
نمودارهای فارکس جفت ارزهای بازار فارکس را نشان میدهند. آنها دقیقا مشابه نمودارهای دیگر بازار هستند و هیچ تفاوتی با آنها ندارند. تنها تفاوتشان این است که جفت ارزهای فارکس را نشان میدهند. هدف ما در اینجا شرح نمودارهای فارکس است اما شما میتوانید آنچه در اینجا گفته میشود را به سایر بازارهای مالی تعمیم دهید.
انواع نمودارهای فارکس
نمودارها انواع مختلفی دارند و معاملهگر آزاد است بسته به استراتژی خود یکی را انتخاب کند. نمودار میلهای، نمودار خطی و نمودار شعمی ژاپنی تنها سه مورد رایج از انواع نمودارهای فارکس و به طور کلی بازار است. نمودارهای شمعی به دلیل فراهم کردن اطلاعات بیشتر، محبوبیت بیشتری در میان تحلیلگران و معاملهگران دارد. در ادامه ابتدا به نمودارهای خطی و میلهای میپردازیم و سپس نمودارهای شمعی را توضیح میدهیم.
- نمودار خطی: نمودار خطی یک منحنی پیوسته است که حاصل قیمتهای بسته شده در هر بازه زمانی است. نمودارهای خطی یک دید ساده و واضح در اختیار معاملهگران قرار میدهد. اگر میخواهید یک دید سریع و کلی از بازار بدست آورید، نمودارهای خطی بسیار ایدهآل است. با وجود این، آنها اطلاعاتی زیادی در اختیار شما قرار نمیدهند. بنابراین برای تحلیل دقیق قیمت شاید برای شما مناسب نباشند. البته معاملهگرانی هستند که سیستم معاملاتی خاص خودشان را دارند و ممکن است در سیستم آنها از نمودارهای خطی استفاده شود.
- نمودار میلهای: نمودارهای میلهای در مقایسه با نمودارهای خطی اطلاعاتی بیشتری در اختیار تحلیلگر قرار میدهد. این نمودارها قیمت باز شده، بالاترین قیمت، کمترین قیمت و قیمت بسته شده را نشان میدهند و معمولا این نمودارها را به طور مخفف OHLC مینامند. نمودراهای میلهای از یک خط عمودی و دو خط افقی تشکیل شده است. خط عمودی تغییرات قیمتی حرکت در یک بازه زمانی مشخص را نشان میدهد و خطوط افقی محل باز و بسته شدن قیمت را نمایش میدهند. به دلیل اینکه از نمودارهای میلهای میتوان در بازههای زمانی مختلف از ثانیه تا سالانه استفاده کرد، معاملهگران میتوانند در انواع استراتژیهای خود از آنها استفاده کنند.
- نمودار شمعی ژاپنی: محبوبترین نمودار میان تحلیلگران بازار فارکس نمودار شمعی است تاجران برنج ژاپنی در قرن هجدهم از این نمودارها به منظور تجزیه و تحلیل بازار استفاده میکردند و به دلیل کارایی و دقتی که داشتند رفتهرفته در بازارهای دیگر راه پیدا کردند به طوری که بعد از گذشت سه قرن همچنان از آنها استفاده میشود.
شمعهای ژاپنی دارای یک بدنه و سایه هستند. بسته به حرکت قیمت، نموداری شمعی ممکن است یک یا دو سایه داشته باشد. علاوه بر بدنه و سایه، رنگ شمعها نیز مهم است. رنگ سبز نشان از افزایش قیمت دارد و رنگ قرمز کاهش قیمت را نشان میدهد. نمودارهای شمعی مانند نمودارهای میلهای قیمت باز شده، قیمت بسته شده، بالاترین قیمت و پایینترین قیمت را نشان میدهند. حرکات قیمت، نمودارهای شمعی با شکلهای متفاوتی را ایجاد میکند که هر کدام معنای منحصربهفرد خودش را دارد. تحلیلگران نامهای مختلفی برای آنها انتخاب کردهاند و یک معاملهگر برای تحلیل درست قیمت باید حداقل یک آشنایی جزئی با آنها داشته باشد.
به طور کلی، معاملهگران و تحلیلگران بازار در انتخاب نوع نمودارهای فارکس آزاد هستند. هر معاملهگر میتواند بر اساس استراتژی معاملاتی خود یکی از انواع نمودارها را انتخاب کند. با وجود این، نمودارهای شمعی اطلاعات بیشتر و دقیقتری در اختیار شما قرار میدهند و بنابراین استفاده از آنها توصیه میشود.
مراحل خواندن نمودارها:
پلتفرمها و وبسایتهای مختلفی وجود دارند که نمودارها را در اختیار کاربرانشان قرار میدهند. بعضی از آنها رایگان است اما پلتفرمهایی هم هستند که برای استفاده از آنها باید هزینهای پرداخت کنید. معاملهگران میتوانند وبسایتها و پلتفرمها را بررسی کنند و بهترین گزینه را انتخاب کنند. از جمله آنها میتوان به متاتریدر ۴ و ۵، تریدینگ ویوو و گوچارتینگ اشاره کرد.
پس از انتخاب پلتفرم، باید نمودار دلخواه خود را انتخاب کنید. شما میتوانید بر اساس توضیحاتی که در بالا ذکر شد یکی از نمودارهای خطی، میلهای یا شمعی را انتخاب کنید. به دلیل محبوبیت نمودار شمعی، ما فرض را بر این میگذاریم که شما نمودار شمعی را انتخاب میکنید.
همانطور که گفتیم، نمودارهای شمعی شکلهای مختلفی دارند و هر کدام تفسیر متفاوتی از قیمت عرضه میکنند. دوجی، ماروبوزو، هَمر، انگالفینگ، سه سرباز سفید، ستاره شامگاهی و هارامی از جمله انواع مختلفی از شمعها هستند که یک معاملهگر باید از آنها آگاه باشد تا بتواند نمودارهای فارکس را تحلیل و بخواند.
علاوه به الگوهای شمعی، الگوهای قیمتی مختلفی نیز وجود دارند که در طی سالیان و توسط تحلیلگران مختلف معرفی شدهاند. معاملهگر میتواند با شناسایی این الگوها به تحلیل بازار بپردازد و از آنها در جهت اهداف خود استفاده کند. اشکال و الگوهایی که معمولا در نمودارهای فارکس تشکیل میشوند عبارتاند از:
- الگوی سر و شانه: این الگو بسیار معتبر است اما به ندرت در بازار اتفاق میافتد. همانطور که از اسم آن مشخص است، این الگوی از دو شانه و یک سر تشکیل شده است. قیمت در چنین حالتی ابتدا به سمت بالا حرکت میکند و پس از برخورد با یک مقاومت، به سمت پایین حرکت میکند. پس از مدتی قیمت دوباره به سمت بالا حرکت میکند و مقاومت قبلی را میشکند و سقف قیمتی جدیدی ایجاد میکند. بعد از ایجاد سقف جدید، قیمت باز میگردد و به مقاومت قبلی که اکنون به یک حمایت تبدیل شده است برخورد میکند و از آنجا به سمت بالا حرکت میکند اما موفق نمیشود سقف قبلی را بشکند. در این حالت قیمت به سمت پایین سقوط میکند و یک الگوی سر و شانه شکل میگیرد. الگوی سر و شانه درصد پیروزی ۸۹% درصدی دارد و به همین علت اعتبار آن میان معاملهگران زیاد است.
- الگوی سقف دو قلو: هنگامی که نمودار قیمت دو بازگشت قیمت از یک ناحیه قیمتی داشته باشد و نتواند از آن عبور کند، یک الگوی سقف دو قلو شکل میگیرد. این الگو به اندازه الگوی سر و شانه معتبر نیست اما همچنان میتوان آن را معامله کرد. الگوی سقف دو قلو یک الگوی حرکت نزولی است و در صورت مشاهده آن بر روی نمودار میتوانید از فرصت استفاده کنید و یک معامله فروش را برنامهریزی کنید.
- الگوی کف دو قلو: این الگوی مشابه الگوی سقف دو قلو است اما بر عکس آن است. قیمت در دو تلاش برای شکستن ناحیه حمایت، ناموفق عمل میکند و به سمت بالا حرکت میکند. الگوی کف دو قلو یک الگوی صعودی است و معاملهگران میتوانند با خواندن آن بر روی نمودار، بهره لازم را از آن ببرند.
- الگوی مثلث: الگوی مثلث انواع مختلفی دارد اما مفهوم و درک آنها مشابه یکدیگر است و اگر بتوانید در خواندن یکی از آنها مهارت کافی کسب کنید، در خواندن انواع دیگر آن مشکلی نخواهید داشت. الگوی مثلث با توجه به شرایط بازار میتواند نشان دهنده صعودی یا نزولی بودن بازار باشد. اگر قیمت در یک روند صعودی باشد و الگوی مثلث شکل بگیرد، به احتمال زیاد نشان دهنده این است که روند بازار ادامه خواهد داشت و بنابراین قیمت صعودی است. در الگوی مثلث صعودی، سقف قیمت تقریبا در یک ناحیه ثابت قرار دارد اما کف قیمت رفتهرفته رو به بالا حرکت میکند و سرانجام در یک حرکت با شتاب از سقف عبور میکند. در حالت نزولی، شرایط برعکس است و قیمت به سمت پایین شکسته میشود.
الگوهای مطرح شده در بالا تنها تعداد کمی از الگوهایی است که نمودارهای فارکس شکل میگیرند و شما میتوانید با جستوجو در اینترنت به راحتی الگوها را پیدا کنید و از آنها در تحلیل و خواندن نمودارها استفاده کنید. توجه داشته باشید که استفاده از الگوهای قیمت نیازمند مهارت و دقت است و به خودی خود نباید مورد استفاده قرار گیرند.
خواندن الگوها و مشاهده آنها بر روی نمودار یک مسئله است و استفاده از آنها مسئله دیگری است. تمرین و کسب مهارت قبل از انجام هر نوع معاملهای در بازار فارکس ضروری است. بدون تمرین، هر معاملهگر مبتدی محکوم به شکست است. بنابراین، فقط خواندن نمودارها و الگوها برای معاملهگری کافی نیست.
کلام آخر
توانایی در خواندن نمودارهای فارکس و تشخیص الگوها برای معاملهگر ضروری است. نمودارها با دو محور افقی و عمودی نشان داده میشوند که بیانگر قیمت و بازه زمانی هستند. نمودار شمعی، میلهای و خطی از جمله نمودارهایی است که تحلیلگران میتوانند از آنها استفاده کنند. نمودارها علاوه بر نشان دادن قیمت، الگوهایی را تشکیل میدهند که هر کدام تفسیر مخصوص به خود را دارد. معاملهگر با کسب مهارت در چگونگی خواندن نمودارها و تحلیل الگوها میتواند به موفقیت در بازار فارکس دست پیدا کند. الگوهای مطرح شده در این مقاله جنبه آموزشی دارند و مسئولیت استفاده از آنها بر عهده خود شخص است.
منابع